- Eva Ontiveros
- BBC World Service
Güncelleme bir saat ilkin

Kaynak, Getty Images
Meteorların en görkemli gösterilerinden birini seyretmek için bu yıl 12-13 Ağustos tarihinde gökyüzüne bakmanız kafi. Perseid meteor yağmuru niçin oluyor, büyüleyici sema gösterisini ne vakit ve iyi mi seyredebilirsiniz?
Büyüleyici Perseid meteor yağmuru, her yıl aynı dönemde gözlemleniyor.
Bu yıl meteor yağmurunun doruğa çıkmış olduğu tarih 12-13 Ağustos.
Perseid nedir?
İnsanlığın eski çağlardan beri kayıt altına almış olduğu Perseid meteor yağmurunun hikayesi, Güneş etrafındaki yörüngesinde seyreden ve 1992’de Dünya’nın yakınlarından geçen Swift-Tuttle adlı kuyruklu yıldızın geride bıraktıklarına dayanıyor.
İngiltere’de Greenwich Kraliyet Gözlemevi’nden gökbilimci Edward Bloomer, “Her yıl yaşadığımız şey, Dünya’nın, kuyruklu yıldızın yörüngesinden geçerek, geride bıraktığı kalıntılara çarpması” diyor.

Kaynak, Getty Images
Bugün ve yarın gökyüzünü hareketlendirecek meteor yağmuru, Dünya’nın bu kozmik toz bulutuna rastlaması sonucu her yıl aynı dönemde gözlemleniyor. Bloomer, bu kozmik toz bulutunun atmosferin üst katmanlarına çarpması sonucu “büyüleyici şekilde alev aldığını” konu alıyor.
Perseid meteor yağmuru, Ağustos ortası benzer biçimde zirve noktasına ulaşsa da Temmuz sonlarından itibaren gözlemleniyor.
Meteor yağmuru çıplak gözle de izlenebilecek. Kimi zaman daha büyük parçaların da görüş alanımıza girdiğini belirten Bloomer, “Eğer şanslıysanız bir ateş topunu bile görebilirsiniz” diyor. Senelerdir gözlem meydana getiren Bloomer bunlardan birini bir tek birkaç saniye süresince görebilmiş.

Kaynak, Getty Images
Beklemeye kıymet mi?
Bloomer bu soruya “Kesinlikle” yanıtını veriyor ve ekliyor:
“Tüm ışıkları kapatın ve bekleyin.”
Perseidler adeta tabiat ananın havai fişek gösterisi olarak düşünülebilir. Bir gözlemcinin saatte 100 meteor görebileceği kadar yoğun bir gösteriden bahsediyoruz.
İçiniz rahat olsun: Meteorlar atmosfere saatte 215 bin kilometre hızla çarpmalarına karşın gezegenimiz için herhangi bir çekince oluşturmuyor.
Bloomer, “Kendinizi ödüllendirin, toprağa bir battaniye serip gökyüzüne bakın” diyor ve tüm dünyadan görülecek meteor yağmurunu izlemenin son aşama rahatlatıcı bulunduğunu vurguluyor.

Kaynak, Getty Images
İsmi nereden geliyor?
Meteorlar aslen Perse takımyıldızından geldiğinden, meteor yağmuruna Perseid adı veriliyor. Sadece birçok değişik kültürde bu sema vakasına değişik adlar verilmiş.
Katolik gelenekte Perseid meteor yağmurları, “Aziz Lawrence’ın gözyaşları” olarak adlandırılıyor. Aziz Lawrence (Saint Lawrence), Roma’nın yedi diyakozundan biri olarak 258 senesinde Roma İmparatoru Valerian’ın talimatıyla öldürüldü.
Aziz Lawrence’ın 10 Ağustos günü diri diri yakıldığı anlatısına dayanarak, o tarihlerde görünür olan Perseid göktaşı yağmurunun Lawrence’ı yakan ateşin kıvılcımları olduğuna inanılmış.
Öte taraftan Romalılardan oldukça ilkin meteor yağmurlarına ilişkin şaşırtıcı derecede doğru astronomik veriler İran, Babil, Mısır, Kore ve Japonya’da kaydedilmiş.
Perseidlere ilişkin kaydedilen ilk gözlemin Çin’de MÖ 206 – MS 220 tarihleri içinde yargı sürmüş Han Hanedanlığı’na ilişik olduğu sanılıyor. Hanedanlığın gökbilimcileri MS 36’da “geceleri 100’den fazla göktaşının uçuştuğu” gözlemini yapmış.

Kaynak, Getty Images
Meteor yağmurunu seyretmek için tavsiyeler
Gökbilimci Edward Bloomer, büyüleyici sema gösterisini seyretmek isteyenler için önerilerini sıraladı:
- Eğer takımyıldızlarını tanıyorsanız, Perse takımyıldızını, Koltuk (Kraliçe) takımyıldızı yakınlarını izleyin. Eğer tanımıyorsanız size destek olacak bir uygulama edinin
- Yıldız seyretme etkinlikleri salgından ilkin daha kolaydı sadece toplumsal mesafenizi koruyarak hala yapmanız mümkün.
- Yerinizi akşam üstü belirleyin, battaniyenizi serin, rahat bir pozisyon alın ve havanın tamamen karanlık olmasını bekleyin. Tüm ışıkları ve akıllı telefonların ekranını kapatmanız gerek. Işık kirliliğini engelleyin.
- Rahatlayın ve tabiat ananın en büyük hediyelerinden birinin tadını çıkarın: Saatte 100 göktaşına şahit olabilir, hatta bir ateş topu bile yakalayabilirsiniz.

Yoruma kapalı.