Macaristan, savunma sanayinde Türkiye ile ortak üretime başlıyor

Tarık Demirkan | Budapeşte

Macaristan Endüstri ve Teknoloji Bakanı Laszlo Palkovics’in Ankara ziyareti, iki ülke içinde tabanca sanayinde kapsamlı bir iş birliğine gidileceğinin işaretlerini verdi.

Palkovics geçtiğimiz günlerde gerçekleşen Ankara’daki görüşmeleri sonrasında Anadolu Ajansına verdiği demeçte Macaristan ve Türkiye içinde savunma alanında devam eden bir iş birliği bulunduğunu işaret ederek “Macar ordusu, Türk endüstri ürünleri almaya karar verdi. Zırhlı personel taşıyıcı alanında önde gelen bir firmadan ürün alacağız. Macaristan’da üretme anlaşması da yaptık” demişti. 

Laszlo Palkovics Macar Haber Ajansına da benzer bir demeç verdi ve üretimin başlama tarihini de deklare etti. Palkovics  isim vermeden yabancı bir ortakla beraber zırhlı vasıta üretiminin hazırlıklarında epey yol alındığını, gelecek Ekim ayında üretime başlanacağını altını çizdi.

Bakan Palkovics tarafınca bahsedilen yabancı ortak, zırhlı araçlar üreten Nurol Makina A.Ş. Kuruluşu 1976’ya uzansa da 1992 yılından bu yana savunma sanayine yönelik çalışmalarıyla tanınan Nurol Makina bilhassa de 4×4 taktik tekerlekli zırhlı araçlarıyla dikkat çekiyor.

Macaristan, Nurol Makina tarafınca yapım edilen zırhlı araçlara ilk kez 2020 senesinde ilgi göstermiş ve bu araçlardan Ejder Yalçın modelinden on tane sipariş etmişti.

Macaristan tarafınca sipariş edilen araçlar 2021 yılının Şubat ayında Budapeşte’de düzenlenen bir törenle Macar ordusu temsilcilerine teslim edilmiş ve derhal arkasından bu araçlar sınır güvenliğinde kullanılmaya başlanmıştı.

Araçların teslim edilmiş olduğu törende bir konuşma icra eden Nurol Makina Genel Müdürü Engin Akyol, şirketinin Macaristan’a savunma aracı satarak ilk kez bir Avrupa Birliği ülkesine girdiğini, Macaristan’ın bu 10 aracın haricinde 40 vasıta daha sipariş verdiğini vurgulamış ve Macar bakan tarafınca işaret edilen ortak üretim hakkında ilk ileti da o süre verilmişti.

İlk siparişlerin teslim töreninde o dönemde Macaristan Savunma Bakanı olan Tibor Benkö, Nurol Makina ile ortak üretim planladıklarını açıklamış ve Nurol Makina A.Ş. Genel Müdürü Engin Akyol da Macaristan’da ortak üretim için ortak bir şirket kurma hazırlıklarına başlandığını belirtmişti.

Macaristan’ın Kaposvar şehrinde kurulan ortak Macar-Türk Ejder zırhlı vasıta merkezinde, ilk etapta ana parçaların Türkiye’de yapım edileceği ve montajının Macaristan’da yapılacağına dair haberler çıkmıştı.

Hemen sonra üretim de kademli olarak Macaristan’a kaydırılacak ve bir AB ülkesinde gerçekleşen üretimle 3. ülke pazarları hedef alınacaktı.

Kaposvar şehrinde üretim bantlarından inen ilk 300 zırhlı aracın, Macar ordusunun modernizasyonu planlarına mühim bir katkı yapması bekleniyordu.

Macar-Türk zırhlı vasıta üretim projesi geçen yıl Macar parlamentosunda tartışmalara da niçin olmuştu. Muhalefetten bir milletvekili hükümete projenin mali çerçevesi üstüne data talep eden sual yöneltmiş, bu sual Savunma Bakanı tarafınca yanıtsız bırakılmıştı.

Savunma Bakanı “projenin ayrıntılarının kamuoyuna açıklanmasının 30 senelik bir süre için yasaklandığı” söylemiş ve karşıcılık milletvekilinin sorusuna sadece parlamento savunma komisyonunun kapalı oturumunda cevap verilebileceğini de vurgulamıştı.

Macaristan Endüstri ve Teknoloji Bakanı Palkovics, Ankara’daki görüşmelerde Türkiye’nin başarı göstermiş bir halde ürettiği İHA ve SİHA türü araçların Macaristan’da üretilmesinin de gündeme geldiğini, bu mevzuda da görüşmeler yapıldığını altını çizdi.

Bakan Palkovics’e gore Türk-Macar savunma sanayindeki iş birliği, zırhlı arazi araçlarından İHA, SİHA şeklinde araçlara, hatta bu araçlarda kullanılan roket ve öteki silahlardan, direkt zırh üretimine kadar pek fazlaca alanı da kapsayabilir.

Macaristan 2019 yılından bu yana ordusunun modernizasyonuna bütçeden mühim paylar ayırıyor. 2019 senesinde Almanya’ya 44 Leopard 2A4 siparişi verilmişti. Ek olarak adedi açıklanmamakla beraber Almanya’ya Boxer ve Puma tipi tank paletli taşıma aracı sipariş edilmiş olduğu de gazetelere yansımıştı. Macaristan 2019 senesinde Almanya’ya verdiği toplam 1,77 milyar euro tutarında tabanca siparişiyle o yıl Almanya savunma endüstri ihracatında ilk sıraya oturmuştu.