Kuzey İrlanda’da Katolik nüfusun çoğunluğu elde etmesi, referandum talebini canlandırır mı?

Güncelleme 24 dakika ilkin

Birleşik Krallık’a bağlı özerk yapılı Kuzey İrlanda’da meydana getirilen nüfus sayımına bakılırsa Katolik gelenekten gelen nüfus, bölgenin bu adla tanımlandığı 101 senelik tarihinde ilk kez Protestanları geçti.

Son verilere bakılırsa 2 milyona yaklaşan Şimal İrlanda nüfusunun yüzde 45,7’si Katolik gelenekten, yüzde 43,48’i de Protestan gelenekten geliyor.

Bu oldukca mühim ve zamanı bir an fakat nüfus hareketleri senelerdir bu yönde geliştiği için sürpriz değil.

Son 20 yılda bölgedeki Protestan nüfusu yüzde 10 azaldı. Bunda Protestan geleneğinden gelen toplumun yaş averajının ve ölüm oranlarının nispeten yüksek olmasının görevi olduğu düşünülüyor.

Buna karşılık Katolik nüfus hem daha genç hem de aynı 20 yıl içinde yüzde 3 artış göstermiş.

Bu sayılar İrlanda Cumhuriyeti’yle birleşme ve İngiltere’den ayrılmayı hedefleyen Katolik siyasal oluşumlarının referandum taleplerini canlandıracaktır.

Bunu bu yıl Mayıs ayında Belfast’taki özerk parlamento için meydana getirilen seçimlerde, Protestanların ilk kez çoğunluğu kaybetmesi ve ayrılıkçı Katoliklerin ağırlıkta olduğu Sinn Fein’in en büyük parti olması ile beraber bölgenin değişen siyasal demografisinin son halkası olarak göreceklerdir.

Nüfus ve siyasal temsil ile ilgili gelişmeler Şimal İrlanda’nın İngiltere’den ayrılması ve İrlanda Cumhuriyeti ile birleşmesinden yana olanları sevindirse de hemen hemen bu mevzuda bir referandumun hangi koşullarda yapılabileceği mevzusunda üstünde antak kalma sağlanmış kurallar olmadığını, son sonucu İngiltere hükümetinin Şimal İrlanda Bakanı’nın vereceğini not edelim.

60 sorulu ve oldukca detaylı nüfus sayımına dair Protestanlar muhtemelen başka noktalara bilhassa de ulusal kimlik mevzusuna dikkat çekecektir.

“Ulusal kimliğiniz nedir?” sorusuna nüfusun yüzde 31,9’u bir tek Britanyalı, yüzde 29’u bir tek İrlandalı ve yüzde 19,8’i de bir tek Şimal İrlandalı diye cevap veriyor.

Bu da, dini fark çizgilerinin siyasal tercihleri bire bir yansıtmadığının açık bir göstergesi.

Küçümsenmeyecek sayıda bir kısım Katolik ve Protestan’ın kendilerini Britanyalı ya da İrlandalı ikileminin haricinde, ortak bir kimlikle, Şimal İrlandalı olarak adlandırdığını ortaya koyuyor.

Bu eğilim 10 yıl kadar ilkin belirgin bir halde ortaya çıktı ve o zamandan bu yana da istikrarlı bir halde oranını koruyor.

Bu ise siyasal dinamikleri değiştirdi ve bölgede artık siyasete değişik yaklaşan iki değil üç toplumdan söz etmek mümkün.

İki uç siyasal duruşun haricinde bir orta yerin güçlenmesinde İttifak Partisi’nin görevi bulunduğunu söyleyenler var.

Fakat 2016 senesinde İngiltere’nin Avrupa Birliği’nden ayrılması mevzusunda meydana getirilen Brexit referandumunun da aidiyetleri sabitlemek ya da değişiklik yapmak bakımından mühim rol oynadığı kuşkusuz.

Özellikle de Brexit’in İrlanda pasaportu taşıyanların sayısı üstündeki tesiri ortada.

Brexit sonrası AB vatandaşlığını korumak isteyenler İrlanda Cumhuriyeti pasaportu almak için kuyruğa girdi ve İrlanda pasaportu taşıyan Şimal İrlandalıların sayısı bundan önceki sayıma bakılırsa yüzde 63 fırladı.

İrlanda Cumhuriyeti vatandaşı olmak için bir büyükanne ya da büyükbabanın İrlanda’da dünyaya gelen olması kafi sayılıyor.

Ayrıca Katolik ve Protestan geleneklerinin haricinde, değişik başka kültürlerden gelip bölgeye yerleşen azınlık toplumlarının nüfusa oranı da 2011 yılındaki bundan önceki sayıma bakılırsa ikiye katlanarak yüzde 3,4 olmuş.

Bölgede İngilizceden sonrasında en oldukca konuşulan dil Lehçe.

Onu Litvanyaca ve 6 bin kişinin konuşmuş olduğu İrlanda Galcesi izliyor.