Kılıçdaroğlu’nun ‘Adaylığa hazırım’ mesajı, 6’lı masada nasıl yorumlandı?

Ayşe Sayın, Ankara, BBC Türkçe

CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu dün FOX TV’de cumhurbaşkanı adaylığı niyetini bir adım daha ileri taşıyarak “Ben hazırım” mesajı vermesi siyasal kulisleri hareketlendirdi. Daha ilkin de adaylık niyetini dile getiren Kılıçdaroğlu’nun özlerinin, 2 Ekim’de yapılacak ikinci tur toplantı öncesinde 6’lı masaya bir ileti olup olmadığı tartışılıyor.

CHP’de, aday isminin “Ekim-Kasımda netleşmesi gerektiği” görüşü ağırlık kazansa da, 2 Ekim toplantısında, masadan aday isminin çıkması beklenmiyor.

Karşıcılık kulislerinde, ikinci tur görüşmelerde “aday belirleme usulü”nün netleştirildikten sonrasında aday isminin açıklanacağı dile getiriliyor.

Güçlendirilmiş Parlamenter Sistem mutabakatıyla bir araya gelen 6 karşıcılık partisi, ikinci tur görüşmelere 2 Ekim’de, CHP lideri Kemal Kılıçdaroğlu’nun ev sahipliğinde yapılacak toplantıyla başlamış olacak.

İlk tur görüşmelerde Güçlendirilmiş Parlamenter Sistem, cumhurbaşkanı adayının nitelikleri, seçim güvenliği, iktidara gelinmesi halinde iktisat ve kamu yönetiminin yapılanmasına ilişkin ilkeler üstünden yürütüldü.

İkinci tur görüşmelerin cumhurbaşkanı adayının belirlenmesi, parlamento seçimi için ittifak modelleri ve parlamenter sisteme geçiş sürecinin netleştirilmesi şeklinde somut adımların atılması planlanıyor.

İkinci tur görüşmelere 1 aydan azca bir süre kala, CHP lideri Kemal Kılıçdaroğlu’nun, FOX TV’nin sabah programı “Çalar Saat”te 6’lı masayı işaret ederek, “Üzerimde uzlaşma olursa adaylığa hazırım” açıklaması, politika kulislerini hareketlendirdi.

Bu açıklamanın arkasından, muhalefetin cumhurbaşkanı adayının “kim olacağının” 2 Ekim toplantısında masaya gelip gelmeyeceği de merak mevzusu oldu.

CHP kulislerinde, Kılıçdaroğlu’nun yapmış olduğu son açıklamanın, aslına bakarsak daha ilkin de dile getirmiş olduğu adaylık niyetinin devamı durumunda olduğuna dikkat çekiliyor.

2 Ekim’deki görüşmede direkt aday isminin konuşulmasının beklenmemesi gerektiği ifade edilse de, artık aday belirleme sürecinin geciktirilmemesi de isteniyor.

CHP’li bir parti yöneticisi, yeni seçim yasasının yürürlüğe gireceği Nisan ayından itibaren her an seçim olabileceğine işaret ederek artık adayın netleşmesi icap ettiğini vurguluyor:

“Aslına bakarsak Genel Başkan, uzun süredir adaylık mevzusunda hazır bulunduğunu söylüyor. Fakat şimdi bir adım daha ileri taşımış oldu ve daha net olarak açıkladı. Fakat kendi başıma adayım, şeklinde bir çıkış da yapmıyor, sonucu masaya bırakıyor. Bu mühim. Sadece artık Ekim mi olur, Kasım mı olur, aday kim olacak açıklanmalı. Seçim sürecine giriliyor ve bu mevzuda artık daha geç kalınmamalı.”

Millet İttifakı’nın öteki büyük ortağı İYİ Parti’de ise Kılıçdaroğlu’nun açıklamalarına davranışlarında ölçülü yaklaşılıyor.

Siyasal partilerin, kendi stratejileri doğrultusunda hamleler yapabileceği, bir tek Kılıçdaroğlu’nun değil, Mutluluk Partisi Genel Başkanı Temel Karamollaoğlu’nun da 11. Cumhurbaşkanı Abdullah Gül’ün adaylığı mevzusunda açıklamalar yaptığına dikkat çeken İYİ Parti kurmayları, “Partilerin göstermek istediği adaylara saygı duyulur, fakat sonucu 6’lı masa verir. Şu anda bizim gündemimizde de, masanın gündeminde de aday kim olacak mevzusu yok” görüşünü dile getiriyorlar.

İYİ Partililere gore, masaya “aday isminden ilkin usul” mevzusu gelecek:

“Aday nasıl olmalı, mevzusu birinci tur toplantılarla netleşti. Tahmin ediyorum, artık aday belirleme süreci nasıl olmalı konuşulacaktır. Parti liderlerinden birini mi aday yapalım, yoksa adaylık prensiplerine uyan birisini mi tercih edelim, adaylık niyeti olan bir lideri mi aday yapalım? Buna gore tercih yapılabilir. Bunlar yeni bir deneyim olacak her parti için. Kırmadan, dökmeden bir usul oluşturmak lazım. Ekim, Kasım’da daha oldukca bu usul netleşir diye tahmin ediyorum. Usul üstünde anlaşılırsa, isim üstünde uzlaşı daha kolay olur.”

DEVA Partisi’nde CHP liderinin bu açıklaması, “adaylığını masaya getireceğinin mesajı” olarak yorumlandı.

Kılıçdaroğlu’nun adaylık niyetini, liderlerle “karşı karşıya” yapacağı görüşmeler yada “arka kapı diplomasisi” ile nabız yokladıktan sonrasında masaya getireceğini belirten bir parti yöneticisi, bundan sonrasında izlenecek yönteme ilişkin ise şu değerlendirmeyi yapmış oldu:

“Kemal Bey adaylığını bir halde masaya getireceğini duyuru etmiş oldu. Kemal Bey bu niyetini ya direkt kendisi ya da partinin arka kapı diplomasisi olarak tanımlanmış unsurları üstünden yapmazlarsa, partiler bunu kendi kendilerine tartışmazlar. CHP bu mevzuyu partiler arası diyalog zeminine taşımış değil. Ikimiz de parti olarak olarak hiçbir ortamda bunu konuşmuş değiliz.

“Kemal Bey, liderlerle 2 Ekim öncesinde yapacağı karşı karşıya görüşmelerde bu niyetini dile getirebilir. Kısaca yöntem olarak, masada münakaşaya açmadan ilkin birebir görüşmeyle adaylığını gündeme getireceğini düşünüyorum. Eğer bu tarz bir olay olursa, siyasal partiler bunu kendi içlerinde değerlendirir, ondan sonrasında masada aday adı konuşup netleşir.”

Mutluluk Partisi’nde ise Kılıçdaroğlu’nun adaylık açıklamasının direkt 2 Ekim toplantısına dönük bir ileti olarak yorumlanmıyor.

CHP lideri’nin adaylık niyetini daha ilkin de dile getirdiğini, sadece bu konudaki karar için gene “6’lı masayı referans” göstermesinin mühim olduğuna işaret ediliyor. CHP lideri’nin 6’lı masaya “basın üstünden ileti vermeyeceğini” belirten parti kaynakları, adaylığı düşünen birisinin gazetecilerin bu yöndeki sorularına “Aday değilim” yanıtını da vermeyeceğini ifade ediyorlar.

Parti kaynakları, seçim sürecine girilmeden aday isminin netleşmeyeceği görüşünde:

“Kemal Bey daha ilkin de söylemiş oldu adaylık niyetini. Fakat esas mühim olan, masanın kararını işaret etmesi. Bu açıklamalardan bir cümle öne çıkarılacaksa, mutabakata verdiği ehemmiyet ön plana çıkarılmalı. Aday olma niyeti aslına bakarsan gizli saklı değil, yadırganacak da bir şey değil. Fakat karşıcılık, seçim sathı mahalline girilmeden, ne 2 Ekim’de, ne de 2 Kasım’da adayını açıklamaz.”