İtalya tarihi seçimler için sandık başında: ‘Demokrasi için dönüm noktası’

Övgü Pınar | Roma

İtalya’da 2. Dünya Savaşı sonrası en sağcı hükümetin iş başına gelmesiyle sonuçlanabilecek genel seçimler bugün yapılıyor.

Parlamentonun iki kanadı Temsilciler Meclisi ve Senato’ya girecek adların belirleneceği seçimde mahalli saatle 23.00’e kadar oy kullanılacak.

Orantısal ve oy çokluğu ilkelerinin bir arada kullanıldığı karma seçim sistemi sebebiyle oy dağılımı karmaşık hesaplarla belirleniyor. Sonuçların sadece Pazartesi sabaha doğru netleşmesi planlanıyor.

2020’de meydana getirilen reformla parlamento üyelerinin sayısı 945’ten 600’e indirilmişti, bu düzeltim ilk kez bu seçimlerde uygulanacak ve parlamenter sayısı ortalama üçte bir oranında azalacak.

Seçimlerde ortalama 51 milyon kişinin oy hakkı bulunuyor. Sadece seçimlerden 2 hafta ilkin piyasaya çıkan son anketler çekimser oranının yüzde 30-40 civarıyla üstün dereceli seviyede bulunduğunu gösteriyordu.

Ülkede, seçimlerden önceki 2 hafta süresince anket yayımlanması yasak. Son anketler ise aşırı sağcı İtalya’nın Kardeşleri ve Lig ile merkez sağdaki Haydi İtalya’dan oluşan ittifakın zaferle çıkacağını gösteriyordu.

İtalya’da genel seçimlerde direkt başbakan adayları yarışmasa da seçimi kazanan ittifakın liderinin hükümeti kurmakla görevlendirilmesi öngörülüyor.

Seçimler anketlerle uyumlu sonuçlanırsa ülkenin en büyük partisi olması beklenen İtalya’nın Kardeşleri lideri Giorgia Meloni ülkenin ilk hanım başbakanı olabilir.

Siyasete neo-faşist gençlik örgütlerinde giren ve bu hareketlerin mirasçısı olmakla suçlanan Meloni ek olarak, faşist diktatör Benito Mussolini sonrası aşırı sağcı ilk başbakan olma yolunda görünüyor.

Avrupa Birliği’ne şüpheyle yaklaşan İtalya’nın Kardeşleri ve Lig’in başrolde yer almış olduğu bir hükümet, İtalya’nın birlik içindeki pozisyonunda da tarihi bir değişime yol açabilir.

AB’nin kurucu üyeleri içinde yer edinen ve geleneksel olarak Almanya-Fransa ekseninde yer edinen İtalya’nın yeni hükümetinin dengeleri değiştirmesi ihtimali sebebiyle de bugünkü seçimler yakından izleniyor.

Seçimlerin bu ihtimaller içinde neticeleri bugünkü ulusal gazetelerin baş sayfalarına da yansıdı.

Meloni liderliğindeki aşırı sağ hükümete karşı en net pozisyonu alan gazetelerden olan La Repubblica bugün ”İtalya, Avrupa ile popülistler içinde yol ayrımında’’ manşetiyle çıktı.

Gazetenin Genel Gösterim Yönetmeni Maurizio Molinari de başyazısında seçim gününü ‘’demokrasi için bir dönüm noktası’’ diye vasıflandırdı. Molinari, ‘’Bugünkü oylama, ülkemizin siyasal kimliğinin ve dolayısıyla Avrupa ve Batı’daki konumumuzun belirlenmesi için bir dönüm noktası’’ dedi.

La Stampa gazetesi de ‘’İtalya sandıkta, dünya bizlere bakıyor’’ manşetini attı. La Stampa’nın başyazısında ise, yönetmen Ettore Scola’nın faşist rejim altındaki İtalya’da geçen filmine atıfla ‘’Hususi bigün’’ başlığı kullanıldı.

Gazetenin Gösterim Yönetmeni Massimo Giannini, seçim sonucu anketlerin gösterdiği benzer biçimde çıkarsa ülkenin ‘’kendisini tarihi bir dönüm noktasında bulacağını’’ belirtti ve şöyleki yazdı:

“Bu seçimler birçok nedenle herhangi bir seçimden değişik. Bu, İtalya için hakikaten ‘hususi bigün’. Ettore Scola’nın başyapıtında olduğu benzer biçimde ülke eşikte.”

Ülkenin en büyük gazetesi Corriere della Sera ise alarm dozu daha düşük bir anasayfayla çıktı. Gazetenin manşeti, “Seçimler, İtalya bugün kararını veriyor” şeklinde oldu.

Sadece iç sayfalarda Corriere de bu seçimlerin öncekilere kıyasla “daha belirleyici” olacağını altını çizdi. “Kimin kazandığına bağlı olarak devlet yapısında ve başta AB ile ilişkiler olmak suretiyle internasyonal politikada düzeltim da söz mevzusu” diye yazdı.

Gazetelerin üstünde durduğu ortak bir husus da kararsız seçmenlerin çokluğu oldu. 2 hafta önceki son anketlerde çekimser oranı yüzde 30-40 içinde görülüyordu. Bugünkü gazeteler ise bu oranın yüzde 25 civarına inebileceğini belirtti.

Öte taraftan ülkede yüz yıldan uzun süredir ilk kez sonbaharda genel seçimlere gidilmesi ve bazı bölgelerde yağışlı hava beklentisinin katılım oranını düşürebileceği yorumları da yer aldı.

La Stampa gazetesi “hava durumu ve çekimserler belirsizlik yaratıyor” diye yazdı. La Repubblica da “dengeyi, kararsızlar partisi belirleyecek” ifadesini kullandı.

Il Messaggero baş sayfasından “kararsızlar bilmecesi” başlığını kullanırken Avvenire de “Karar verme çağrısı” manşetiyle çıktı.