İngiltere’de işçilerin ‘zihniyet ve tutumlarını’ eleştiren başbakan adayı Liz Truss’a tepki: ‘Yorumları incitici’

İngiltere’de Tutucu Parti’nin önder adayı olan ve seçilirse başbakanlık görevini de üstlenecek Dışişleri Bakanı Liz Truss’ın, İngiliz işçilerin “daha çok efor göstermesi” icap ettiğini söylediği ortaya çıktı. Ana muhalefetteki İşçi Partisi, yorumlarını “incitici” olarak nitelendirdiği Truss’ı, “İngiliz işçileri tembel olarak damgalamakla” suçladı.

İşçi Partisi’nin Emek harcama ve Emeklilik Sözcüsü Jonathan Ashworth, Truss’ı eleştirerek, “Ülkenin dört yanında işçiler, başlarını sokacak bir yer bulmak, masaya yiyecek koymak ve ailelerine bakmak için saatlerce çalışıyorlar” dedi. 

İngiliz Guardian gazetesi tarafınca piyasaya çıkan ses kaydında Truss, İngilizlerin yabancı uyrukluların haiz olduğu “beceri ve uygulamadan” yoksun bulunduğunu söylüyor.

Truss bu sözlerini inkar etmedi. Salı akşamı Tutucu Parti’nin liderlik yarışı etkinliğinde kendisine yöneltilen bir sual üstüne, “Bu ülkede ihtiyacımız olan şey, ülke genelinde daha çok üretkenlik ve daha çok ekonomik gelişme” dedi.

Truss’un kampanyasından bir yetkili, yorumların beş yıl öncesine ilişik bulunduğunu ve “bağlamından” koparıldığını belirterek, “İngiltere üretkenliği artırmalı” dedi.

Partinin ortalama 180 bin üyesi, Boris Johnson’ın yerine başbakan olacak bir sonraki liderleri için oy kullanıyor.

Üyeler, Liz Truss ve eski Maliye Bakanı Rishi Sunak içinde tercih yapıyor.

Seçimi kazanan aday 5 Eylül’de açıklanacak.

Guardian ise Truss’un ses kaydındaki yorumları 2017-2019 yılları aralığında Gömü Müsteşarlığı görevini yürüttüğü sırada yaptığını yazdı.

Liderlik kampanyasında yurtseverlik ve vergi indirimi temasına ağırlık veren Truss, İngiltere’nin daha zenginleşmesi için emek harcama kültüründe değişim icap ettiğini vurgulamış fakat insanların bu mevzuda pek istekli olmadığından yakınma etmişti.

İki dakikalık kayıtta Truss, İngiliz işçilerin “zihniyet ve tutumlarının”, yabancı meslektaşlarına bakılırsa saat başına daha azca üretim yapmalarından kısmen görevli bulunduğunu söylüyor ve onların “daha çok efor göstermeye” gereksinim duyduklarını öne sürüyor

Truss kayıtta şunları söylüyor:

“Esasen bunun kısmen bir zihniyet ve tutum meselesi bulunduğunu düşünüyorum. Evet, temelde emek harcama kültürü. Çin’e giderseniz, sizi temin ederim ki oldukça farklıdır…

“İngiliz emek harcama kültüründe temel bir mesele var. Esasen daha varlıklı ve müreffeh bir ülke olacaksak bunun değişmesi gerekiyor. Sadece insanların bunu değiştirmeye o denli da istekli bulunduğunu sanmıyorum.”

İngiltere’deki üretkenlik farklılığına ilişkin olarak da Truss, Londra’nın ülkenin geri kalanından “fazlaca değişik bulunduğunu” söylüyor. Londra yabancı işçilerin en yoğun olduğu şehir.

İngiltere Ulusal İstatistik Ofisi, 2009’dan bu yana her ülkede işçi başına üretim artışının mali kriz öncesi döneme kıyasla daha yavaş bulunduğunu söylüyor.

OECD verileri, 2019’da İngiltere’nin G7 ülkeleri içinde çalışılan saat başına GSYH sıralamasında dördüncü sırada yer aldığını gösteriyor.

Anketlerde rakibi Rishi Sunak’ın önünde görünen Truss, ekonomik büyümeyi çoğaltmak için vergi indirimine gideceğini belirtiyor.

Truss’un sözleri, 2012’de piyasaya çıkan “Britannia Unchained” (Zincirlerinden Kurtulmuş Britanya) kitabında İngiliz işçilerinin “dünyanın en fena aylakları” olarak tanımlanmasıyla ilgili tartışmalı argümanları hatırlattı.

Daha ilkin kendisine bu mevzu sorulduğunda Truss, bu ifadenin kitabın ortak yazarı ve Sunak’ı destekleyen Başbakan Yardımcısı Dominic Raab’a ilişik bulunduğunu iddia etmişti.

Raab ise kitabın fazlaca sayıdaki yazarlarının kitabın içinde ne olduğu mevzusunda “kolektif sorumluluğu” kabul ettiklerini söylemişti.