Financial Times: Erdoğan riskli bir oyun oynuyor, jeopolitik pokerinde dikkatli olmalı

Güncelleme bir saat ilkin

İngiliz Financial Times gazetesi bugün başyazısını Türkiye-Rusya ilişkilerine ayırdı. Gazete Erdoğan’ın kazanmak istediği seçimler öncesi Rus sermayesini Türkiye’ye çekmek istediğini sadece Ankara’nın Moskova’yla yakın işbirliğinin, ABD’nin misillemesini tetikleyebileceği yorumunda bulunmuş oldu.

Financial Times’ın başyazısı, Rusya’nın Ukrayna’yı işgalinin Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan için bir fırsat yarattığı, Erdoğan’ın mühim bir devlet adamı olarak taraflar içinde arabuluculuk yapabilmesine olanak sağlamış olduğu tespitiyle başlıyor. Gazete, Ukrayna ve Rusya içinde varılan tahıl koridoru anlaşmasındaki görevi sebebiyle Erdoğan’ın övgüyü hak ettiğini belirtiyor.

Başyazı şu şekilde devam ediyor:

“Sadece Erdoğan, Moskova’yla mühim ekonomik bağları korumaya dikkat ediyor. Cuma günü Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’le yapmış olduğu 4 saat devam eden ve samimi görünen görüşme, Batı başkentlerini kaygılandırıyor. Zira Erdoğan, Moskova’yla bağlarını derinleştiriyor. Üstelik NATO müttefikleri tam aksine yaparken ve Kremlin, Batı’nın yaptırımlarını bypass etmenin yollarını ararken.

Financial Times, Türkiye’nin, ABD ve AB’nin, Ukrayna’yı işgali sonrası Rusya’ya uyguladığı yaptırımlara katılmadığını, Rusya’dan petrol ve gaz almaya devam ettiğini, hava sahasını da ticari Rus uçaklarına açık tuttuğunu hatırlatıyor.

“Erdoğan ve Putin’in Soçi’de tam olarak hangi mevzularda anlaşmaya vardıkları belli değil” diyen gazete, görüşmesi sonrası meydana getirilen iki açıklamayı hatırlatıyor.

Rusya Başbakan Yardımcısı Aleksandr Novak, Türkiye ile Rusya arasındaki organik gaz ticareti ödemelerinde kısmen rubleye geçilmesi mevzusunda antak kalma sağlandığını açıklamıştı.

Cumhurbaşkanı Erdoğan da organik gaz ödemelerinde ruble üstünde mutabık kalındığını doğrulamış; Rus turistlerin Türkiye’de ödeme yapmasını kolaylaştıran kart sistemi Mir hakkında, “Şu anda bizim beş bankamız bunun üstünden çalışmalarını sürdürüyor” demişti.

Financial Times’a nazaran Visa ve Mastercard’ın Rusya’daki operasyonlarını askıya almış olduğu bir dönemde Batılı ülkeler, Mir bağlantısının, yaptırımların etkisiz kılınması için kullanılmasından endişeli.

“Gerçi hemen hemen bununla ilgili bir kanıt yok” diyen gazete, Erdoğan’ın Ukrayna istihbaratının sızdırdığı Rusya’nın bankacılık ve enerji alanlarında daha derin ortaklaşa iş yapılmasına yönelik önerilerini ise kabul ettiğini yazıyor. Bunun, Moskova’ya, Batı’nın yaptırımlarını aşmaya destek olabileceğini ilave ederek…

Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın Türkiye’de gelecek yıl yapılacak seçimleri kazanmak istediğini, Türkiye’nin borç ve kur krizinin büyümesinin ise onun ekonomiyi fena yönetmesinden kaynaklandığını belirten Financial Times’ın başyazısı şu satırlarla noktalanıyor:

“NATO üyesi olmasına rağmen, Türkiye’nin yasal olarak, ABD ve AB’nin Rusya’ya uyguladığı yaptırımlara katılma zorunluluğu yok. Gene de Moskova’yla ekonomik ilişkilerin derinleştirilmesi, muhtemelen Batı’yla sürtüşmeye niçin olacak. Bilhassa de, Türkiye, İsveç ve Finlandiya’nın NATO üyelikleri mevzusunda ayak direrken…

“Üst düzey bir yetkili, Erdoğan’ın Cuma günü sinyalini verdiği şeyleri yapması halinde, Batılı ülkelerin şirketlere ve bankalara Türkiye’den çekilme çağrısı yapabileceklerini söylemiş oldu. Sadece Türkiye gerek jeopolitik olarak gerekse de Batılı işletmeler için oldukca mühim bir ülke.

“Avrupa, Ankara’nın, Suriye ve öteki ülkelerden gelen, ağırladığı 3,7 milyon mülteciyi kıtaya sürebileceğinin bilincinde. Bu olasılık Avrupa’yı endişelendiriyor.

“ABD daha ilkin Türkiye’ye yönelik ceza verici önlemler almıştı. Mesela Rus hava müdafa sistemini satın aldığında…Sadece Türkiye’ye yönelik yeni Amerikan yaptırımları risk teşkil ediyor.

“Böylesi bir yola başvurulması halinde, yaptırımlar o şekilde bir şekilde ayarlanmalı ki, Erdoğan gelişimleri ülkesinde kamuoyunda istismar etmemeli. Sadece gene de bu yaptırımlar Türkiye’ye, Moskova’yla işbirliğinin faydalarını etkisiz kılacak zararlar verebilir.

“Erdoğan, jeopolitik pokerinde dikkatli olmalı zira elindeki kartlara gereğinden fazla güveniyor olabilir.”