Enflasyon TÜİK’e göre yüzde 79,6, ENAG’a göre yüzde 176: Ekonomistler verileri nasıl yorumladı?

Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), Temmuz ayı enflasyon oranlarını deklare etti. TÜİK’e göre Temmuz ayında Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE) yüzde 2,37 artarken enflasyon senelik bazda yüzde 79,6 oldu.

TÜİK verilerine göre TÜFE’deki artış bundan önceki senenin Aralık ayına göre yüzde 45,7, bundan önceki senenin Temmuz ayına göre yüzde 79,6 ve 12 aylık averajlara göre yüzde 49,6 olarak gerçekleşti.

Senelik enflasyon Haziran ayında da yüzde 78 ile son 24 senenin en yükseği olarak kayıtlara geçmişti. Temmuz ayı açıklamasıyla bu üstün dereceli tekrardan kırıldı.

Akademisyenlerin ve ekonomistlerin bağımsız bir halde oluşturduğu Enflasyon Araştırma Grubu (ENAG) ise senelik enflasyonu yüzde 176 olarak deklare etti. ENAG’a göre aylık bazda enflasyon yüzde 5,03 oldu.

TÜİK verilerine göre en yüksek artış yüzde 119 ile ulaştırma ve yüzde 94 ile besin gruplarında gerçekleşirken en düşük artış da yüzde 25 ile iletişim ve yüzde 26 ile eğitimde görüldü.

Bundan önceki senenin aynı ayına göre artışın yüksek olduğu öteki ana gruplar sırasıyla yüzde 88,3 ile ev eşyası, yüzde 82,6 ile alkollü içecekler ve tütün ve yüzde 79 ile lokanta ve oteller.

Konut grubunda enflasyon ise yüzde 69,9 olarak kaydedildi.

Bundan önceki senenin aynı ayına göre artışın düşük olduğu ana gruplar sırasıyla yüzde 32 ile giyim, yüzde 48,4 ile sıhhat ve yüzde 55,2 ile eğlence ve kültür oldu.

Ana harcama grupları itibarıyla 2022 yılı Temmuz ayında bundan önceki aya göre minimum artış gösteren ana grup ulaştırma, buna karşılık artışın en yüksek olduğu ana grup sıhhat oldu.

Temmuz ayında yurt içi üretici fiyat endeksi (Yİ-ÜFE) ise aylık yüzde 5,17, senelik bazda ise yüzde 144,6 oranında gerçekleşti.

İstanbul Tecim Odası’nın (İTO) ise enflasyonu aylık yüzde 4, senelik ise yüzde 99 olarak hesapladı.

Devrimci İşçi Sendikaları Konfederasyonu (DİSK) ise TÜİK verilerinin düşük gelirli kişilerin hissettiği enflasyon olmadığını belirtti.

TÜİK’in ham verilerinden yararlanarak bir hesaplama meydana getiren DİSK Araştırma Merkezi, emeklilerin hissettiği besin enflasyonun yüzde 120, Türkiye’de en düşük geliri olan yüzde 20’lik grubun besin enflasyonun ise yüzde 139,7 bulunduğunu deklare etti.

DİSK’e göre en yüksek geliri olan yüzde 20’lik grubun besin enflasyonu yüzde 69,6 oldu.

Konfederasyon “Bu durum enflasyonun gelir gruplarına göre mühim seviyede değişik hissedildiğini ortaya koyuyor” ifadelerini kullandı.

Pek fazlaca ekonomist enflasyon verilerine toplumsal medya hesaplarından yaptıkları paylaşımlarla tepki gösterdi.

Yalova Üniversitesi’nden Doç. Dr. Kalımlı Demirel, TÜİK’in açıklamış olduğu enflasyon oranına dair toplumsal medya hesabından yapıtğı açıklamada, “Her geçen ay daha esirgemez olan, maliyeti fiyatlara yansıtmayan fakat kârları devamlı artan mucize firmalar firmalarımız” ifadesini kullandı.

Ekonomist Murat Sağman, TÜİK verilerinin beklentilerin altında bulunduğunu söylemiş oldu.

Ekonomist Mustafa Sönmez ise “tüketici enflasyonu yüzde 79,6 üretici enflasyonu yüzde 144,6. Fark 65 puan! Gecikmeli de olsa tüketiciye geçer bu fark” ifadelesini kullandı.

Merkez Bankası’nın eski baş ekonomisti Hakan Kara, “TÜİK enflasyonu ile İTO İstanbul enflasyonu tarihsel olarak beraber hareket eder. Son 4 ayda 19,5 puana ulaşan fark dikkat çekici” dedi.

Ekonomist Evren Devrim Zelyut ise “Üretici maliyetleri yüzde 144 ile roket benzer biçimde giderken bu durum yeni KGF gelmezse iflasları işsizliği tetikleyecek” ifadesini kullandı.

Gelecek Partisi Sözcüsü Serkan Özcan, “İTO aylık enflasyonu %4, ENAG ise %5 ölçerken TÜİK %2,4 buluyor!! Ne tesadüftür ki ‘bağımsız istatistik kurumunun!!’ başı tam da bu enflasyon rakamı açıklanmadan ilkin gidip külliyeyi ziyaret ediyor!!” paylaşımını yapmış oldu.

CHP İstanbul Milletvekili Mehmet Akif Hamzaçebi ise “Dün TÜİK başkanı Cumhurbaşkanlığına çağırıldı, bugün ENAG tarafınca %176,04 olarak açıklanan Temmuz enflasyonu TÜİK tarafınca %79,60 olarak açıklandı. TÜİK’in yalanlarına kimse inanmıyor sadece ne yazık ki maaş zamları halen bu sayılara göre belirleniyor” dedi.