Dünyada ilk: Hollanda’nın Haarlem kenti iklim değişikliği nedeniyle et reklamlarını yasaklıyor  

Yusuf Özkan | Lahey

Hollanda’nın Haarlem kenti, iklim üstündeki negatif tesiri nedeniyle kamusal alanlarda et ve et ürünleri reklamlarını yasaklayacak.

Daha ilkin tayyare yolculuğu, benzinli otomobil ve fosil yakıtlar için reklam yasağı sonucu alan Haarlem kenti, dünyada et ve et ürünleri reklamını yasaklayan ilk kent olacak.

Et reklamları yasağının 2024 yılından itibaren başlaması planlanıyor.

Yeşil Sol Parti’nin (GL) önerisiyle gündeme gelen et ve et ürünleri reklamı yasağı, öteki partilerin de desteğiyle kabul edildi.

Önerge sahibi Yeşil Sol Parti’li belediye meclisi üyesi Zigy Klazes, et ve et ürünlerinin, iklim değişikliği mevzusunda, tayyare yolculuğu, benzinli otomobil ve fosil yakıtlarla aynı derecede negatif etkiye haiz bulunduğunu savunarak, reklam yasağı kapsamının genişletilmesini istedi.

Klazes, Haarlem’in bir taraftan iklim krizi ile savaşım sonucu alırken, öteki taraftan iklim büyük zarar veren ürünlerin satılmasını teşvik etmesinin anlam ifade etmeyen bulunduğunu düşünüyor.

Belediye yönetiminde yer edinen Hıristiyan Demokrat Parti (CDA) de, “sürdürülebilir” olduğu sebebi öne sürülerek bu öneriye geniş destek verdi.

Haarlem Belediyesi, otobüs durakları ve kamusal alandaki öteki reklam panolarının işletmesini icra eden 3 şirketle görüşerek, mevcut sözleşmelerin sona ermesinin arkasından kentte “biyo-endüstri ürünlerinin” reklamlarına artık izin verilmeyeceğini bildirdi.

Reklam şirketlerinin sözleşmeleri 2024’ten itibaren sona erecek.

Yeni düzenleme uyarınca, 2024’ten itibaren Haarlem sokaklarında et, et ürünleri, tavuk ve havai fişek reklamları yer almayacak.

Hollanda’da piyasaya çıkan Trouw gazetesine bakılırsa, organik et yada süt ürünlerinin reklamlarına izin verilip verilmeyeceği hemen hemen belli değil.

Sürdürülebilirlikten Görevli Belediye Başkan Yardımcısı Robbert Berkhout, hangi reklamların yasak kapsamına alınacağı mevzusundaki çalışmanın devam ettiğini ve yasak listesinin, 1 yıl içinde reklam şirketleriyle yapılacak yeni sözleşmeye dahil edileceğini söylemiş oldu.

Belediye yönetimi, belirli bir kalite işaretine haiz et reklamlarına kural dışı uygulanılması seçeneğini göz ardı etmiyor sadece bu mevzuda bir kararsızlık olursa, tüm et reklamları yasaklanacak.

Çevre örgütleri, bu karardan oldukça memnun ve bunu öteki belediyelerin de takip etmesi icap ettiğini korumak için çaba sarfediyor.

Et üreticileri, belediye meclisinin bu sonucuna tepki gösteriyor. Et Üreticileri Birliği’ne bakılırsa, bu “aşırıya kaçan” bir adım.

Groningen Üniversitesi’nden yönetim hukuku uzmanı Prof. Dr. Herman Bröring, Haarlem Belediyesi’nin et reklamı yasağının, ifade özgürlüğünün ihlali anlamına gelebileceğini söylüyor.

Amsterdam Üniversitesi’nden pazarlama uzmanı Prof. Dr. Willemijn van Dolen ise, meydana getirilen araştırmaların, et tüketimindeki artışın reklamlarla bağlantılı bulunduğunu ortaya koyduğunu söylüyor.

Hollandalı profesör, “Araştırmalar, reklamların insanları mutlu etmekten fazlaca mutsuz ettiğini gösteriyor. Doğrusu et reklamı yasağı bir ihtimal o denli da fena bir düşünce değildir” diyor.

Haarlem, kamusal alanda et reklamını yasaklayan ilk şehir olacak. Hollanda’nın Amsterdam, Leiden ve Lahey kentleri, Haarlem ile beraber daha ilkin kamusal alanda tayyare yolculuğu, benzinli vasıta ve fosil yakıt reklamlarına yasak getirmişti.

Fransa’nın Grenoble, Hindistan’ın Chennai ve İsviçre’nin Cenevre kentlerinde ise kamusal alanda reklam tüm panoları yasaklanmıştı.