Brezilya yeni devlet başkanını seçiyor

Vanessa Buschschlüter, BBC News Online Latin ABD Editörü, Rio de Janeiro

Brezilya halkı, yeni devlet başkanını seçmek suretiyle sandık başlangıcında. Seçimde, mevcut devlet başkanı aşırı sağcı Jair Bolsonaro ile daha ilkin ülkeyi yönetmiş solcu Luiz Inácio Lula da Silva yarışıyor.

Ülkede 156 milyondan fazla şahıs oy kullanmakla yükümlü.

Oy kullandıktan sonrasında konuşan Lula, ülkeyi normala döndürmek istediğini söylemiş oldu. Elektronik oylama sistemini sık sık sorgulayan Bolsonaro ise “temiz seçimlere” saygı gösterilmesi icap ettiğini açıkladı.

AFP’nin aktardığına bakılırsa Bolsonaro, gazetecilerin seçimleri kaybetmesi durumunda sonuca saygı duyup duymayacağı ile ilgili sorularına direkt bir cevap vermedi.

Dünyanın en kalabalık demokrasilerinden birinde meydana gelen seçimlerde sandıklar TSİ 23.00’te kapanacak. Sonuçların da bu saatten sonrasında gelmesi umut ediliyor.

Seçim süreci, iki adayın da birbirlerine yönelik kullandığı sert söylemlerle oldukça kutuplaştı.

Perşembe günü meydana getirilen tv münzarasında Devlet Başkanı Bolsonaro, Lula’yı “eski mahkum” ve “hain” olarak nitelendirdi. Lula ise rakibine “yalancı” dedi.

Lula hakkında beş data:

·         76 yaşlarında

·         Solcu

·         Eski metal işçisi

·         2003-2010 yılları aralığında devlet başkanıydı

·         2018 senesinde hapse girdi fakat mahkumiyeti ondan sonra düştü

Lula, 2018 yılındaki seçimlerde hapiste olduğu ve aday olamayacağı için yarışamadı.

Mensunu olduğu İşçi Partisi’ndeki meslektaşı Fernando Haddad, Lula’nın yapmış olduğu şeklinde solcu seçmenleri ikna edemedi.

Ana akım siyasetçiler hakkında yaygın şekilde duyulan hoşnutsuzluk ve İşçi Partisi’ni lekeleyen yolsuzluk skandallarına duyulan öfkeyle birlikte, aşırı sağcı bir milletvekili ve eski ordu komutanı olan Jair Bolsonaro göreve getirildi.

·         67 yaşlarında

·         Aşırı sağcı

·         Eski bir yüzbaşı

·         Ardı ardına ikinci periyodu için yarışıyor

·         Brezilya’nın elektronik oylama sisteminin güvenilirliği mevzusunda doğrulanmamış şüpheler uyandırdı

Sadece Lula’nın mahkumiyeti Yüksek Mahkeme tarafınca düşürülünce, eski devlet başkanı tekrardan aday olabildi. Şu anda anketlere bakılırsa Lula, çift haneli bir farkla Bolsonaro’nun önünde yer ediniyor.

Seçimde dokuz aday daha var. Sadece anketlere bakılırsa bu adayların hiçbiri yüzde 10’u geçemiyor.

 Brezilya seçim sistemine bakılırsa adayların yarışı ilk turda kazanabilmesi için oyların yüzde 50’sini alması gerekiyor.

Bugünkü sandık sonuçlarında hiçbir aday yüzde 50’nin üstüne çıkamazsa seçim, 30 Ekim’de yapılacak ikinci tura duracak.

Kamuoyu anketlerine bakılırsa, Lula önde ve ilk turda seçimi kazanması için şansı ise azca. 1998 senesinde ikinci kez seçilen merkez sağ talibi Fernando Henrique Cardoso, ülkede ilk turda seçimi kazanan son aday olmuştu.

Bununla beraber pek oldukca Bolsonaro destekçisi de adaylarının zaferinden güvenilir.

Bolsonaro, ülkenin elektronik oylama sistemiyle ilgili kanıt sunmaksızın bazı iddialar ortaya attı ve hilelerin olabileceğini söylemiş oldu.

Kaybetmesi durumunda ise bunun oylamanın hileli olduğundan olacağı mevzusunda kesin.

Ülkenin seçim kurulu, bu iddiaları “aslı astarı olmayan ve aldatıcı” diye nitelendirerek reddetti.

Lula: Solcu, eski sendika lideri

Amazon yağmur ormanlarını daha iyi korumak için önlemler almayı

Gelir transferi projeleri kanalıyla ülkedeki açlığı ortadan kaldırmayı

Birçok ülkeyle ilişkileri tekrardan oluşturmayı ve bölgenin liderliğini üstlenmeyi vaadediyor.

Bolsonaro: Sağcı, popülist, orduda yüzbaşılık yapmış eski milletvekili

Çoktandır bekleyen emeklilik reformunu yapmış oldu ve devlette düzeltim yapmayı

Toplumsal cinsiyet eşitliği ile ilgili taleplere karşı çıkmayı ve ülkeyi Hristiyanlık prensipleriyle yönetmeyi

Sıradan halkın tabanca edinebilme hakkına kavuşmasını sağlamayı vaadediyor.